·

Audyt sprawozdania finansowego – kiedy musi być przeprowadzony?

Sprawozdanie finansowe zawiera podstawowe dane o rocznej działalności danego przedsiębiorstwa pod kątem finansowym i sporządzane jest przez podmioty prowadzące księgi rachunkowe. W niektórych sytuacjach jednak konieczny jest audyt sprawozdania finansowego przeprowadzany przez upoważnione do tego jednostki. Sprawdź, czym jest badanie sprawozdania finansowego przez niezależnego biegłego rewidenta, kiedy jest ono przeprowadzane i co warto wiedzieć na ten temat.

Czym jest audyt sprawozdania finansowego?

Audyt sprawozdania finansowego to określenie stosowane zamiennie z badaniem sprawozdania finansowego. Działanie to przeprowadzane jest przez niezależnych audytorów. Podczas całej procedury dokumenty kontrolowane są w odniesieniu do obowiązujących przepisów dotyczących rachunkowości i zapisów zgodnych z międzynarodowymi standardami rewizji finansowej.

Celem audytu sprawozdania finansowego jest zweryfikowanie, czy dokument ten został sporządzony prawidłowo i spełnia kryteria, które określone zostały w Ustawie o rachunkowości. Do wykonywania audytu sprawozdania finansowego zobowiązane są różne instytucje publiczne oraz finansowe. To m.in. banki, fundusze emerytalne, spółki akcyjne czy zakłady ubezpieczeniowe, a także podmioty gospodarcze spełniające co najmniej dwa z poniższych warunków:

  • na podstawie umowy o pracę w organizacji zatrudnione jest co najmniej 50 osób,
  • podmiot osiąga przychody netto na poziomie 5 milionów euro lub też równowartości tej kwoty osiąganej w innej walucie,
  • suma aktywów bilansu z końcem roku obrotowego jest wyższa niż równowartość 2,5 miliona euro.

Audyt sprawozdania finansowego – kiedy jest niezbędny?

Audyt sprawozdania finansowego to badanie, któremu podlegają grupy kapitałowe (roczne skonsolidowane sprawozdania finansowe) oraz następujące podmioty:

  • banki krajowe i oddziały banków zagranicznych,
  • oddziały instytucji kredytowych,
  • zakłady ubezpieczeń, w tym główne siedziby i ich oddziały,
  • zakłady reasekuracji, w tym główne siedziby i ich oddziały,
  • oddziały zagranicznych firm inwestycyjnych,
  • spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe,
  • jednostki funkcjonujące na podstawie przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych,
  • spółki akcyjne poza spółkami będącymi w organizacji na dzień bilansowy,
  • krajowe instytucje płatnicze i instytucje pieniądza elektronicznego.

Audyt sprawozdania finansowego zobowiązane są także przeprowadzać spółki przejmujące inne podmioty i nowo zawiązywane. Badanie dotyczy sprawozdań sporządzonych za rok obrotowy, kiedy nastąpiło połączenie. Audyt dotyczy też rocznych sprawozdań jednostek wykonanych zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Rachunkowości.

Przeprowadzanie audytu sprawozdania finansowego dotyczy też rocznych połączonych sprawozdań finansowych funduszy inwestycyjnych z wydzielonymi subfunduszami, a także rocznych sprawozdań jednostkowych subfunduszy.  

Kto wykonuje audyt sprawozdania finansowego?

Badanie sprawozdania finansowego wykonywane jest przez firmę audytorską, która wybierana jest przez organ zatwierdzający sprawozdanie finansowe danej jednostki. Wyjątkiem jest sytuacja, w której statut, umowa lub też inne przepisy prawa wiążące jednostki stanowią inaczej. Kierownik danego podmiotu jednak nie może samodzielnie stanowić o  wyborze firmy audytorskiej. Dokonuje on jednak zawarcia umowy z firmą audytorską o badanie sprawozdania finansowego w terminie dającym możliwość udziału w inwentaryzacji niezbędnych do czynności składników majątkowych.

W przypadku audytu wynikającego z ustawy o rachunkowości czy też przepisów prawa UE danym podmiotem dokonującym audytu jest ten, z którym zawierana jest umowa na okres nie krótszy niż 2 lata z opcją przedłużenia na kolejne co najmniej 2-letnie okresy dokonywanych działań. Koszty wykonania audytu sprawozdania finansowego ponosi jednostka badana.

Osoba kierująca jednostką poddaną audytowi musi zapewnić biegłemu rewidentowi dostęp do wszelkich dokumentów ksiąg rachunkowych, które są kluczowe dla dokonania niezbędnych działań. Musi również udzielić wszelkich niezbędnych informacji, oświadczeń, a także wyjaśnień potrzebnych do sporządzenia sprawozdania z badania.

Biegły rewident ma również prawo uzyskać informację od kontrahentów danej jednostki, banków czy doradców prawnych, z których usług ta jednostka korzysta. Jeśli audyt sprawozdania finansowego przeprowadzany jest w głównej siedzibie danej firmy czy instytucji, uprawnienia biegłego rewidenta przysługują także wobec oddziałów oraz jednostek zależnych czy stowarzyszonych.

Udostępnianie sprawozdania finansowego

Sprawozdanie z działalności danej jednostki, jak sprawozdanie z przeprowadzonego audytu swoim wspólnikom, członkom rocznego sprawozdania finansowego, a także akcjonariuszom zobowiązane są udostępnić następujące podmioty:

  • spółki z ograniczoną odpowiedzialnością,
  • spółki akcyjne i proste spółki akcyjne,
  • spółdzielnie,
  • towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych,
  • towarzystwa reasekuracji wzajemnej.

Sprawozdanie finansowe należy udostępnić najpóźniej na 15 dni przed terminem zgromadzenia wspólników, odbyciem się Walnego Zgromadzenia akcjonariuszy lub też Walnym Zgromadzeniem członków czy przedstawicieli członków spółdzielni. Ponadto w przypadku spółek akcyjnych i prostych spółek akcyjnych akcjonariuszom należy udostępnić dodatkowo sprawozdanie rady nadzorczej, komisji rewizyjnej lub organu administracyjnego.

Składanie sprawozdania finansowego do rejestru

W rejestrze sądowym kierownik danej jednostki ma obowiązek złożyć sprawozdanie finansowe, sprawozdanie z przeprowadzonego audytu, odpis uchwały lub postanowienia organu, który zatwierdził roczne sprawozdanie finansowe, podział zysków czy pokrycie strat oraz sprawozdanie z działalności. Jest na to 15 dni od zatwierdzenia rocznego sprawozdania finansowego.

Ze sprawozdaniem finansowym kierownik jednostki w określonych przypadkach zamieszcza również na stronie internetowej tego podmiotu przetłumaczone przez tłumacza przysięgłego na język polski oświadczenie grupy kapitałowej co do informacji niefinansowych. Może być to również sprawozdanie grupy kapitałowej na temat informacji niefinansowych, które sporządzone zostało przez jednostkę dominującą wyższego szczebla w terminie 30 dni od momentu jej zatwierdzenia, jednak nie później niż w ciągu 12 miesięcy od dnia bilansowego jednostki dominującej.

Audyt sprawozdania finansowego a ogłoszenie sprawozdania

W przypadku podmiotów, które podlegają audytowi sprawozdania finansowego przez biegłego rewidenta, konieczne jest ogłoszenie wyników przeprowadzonego badania w ciągu 15 dni od momentu zatwierdzenia audytu w zakresie następujących informacji:

  • wprowadzenia do sprawozdania finansowego, które jest częścią informacji dodatkowej,
  • bilansu,
  • zestawienia zmian w kapitale własnym,
  • rachunku zysków i strat,
  • rachunku przepływów pieniężnych za rok obrotowy,
  • sprawozdania z przeprowadzonego audytu,
  • odpisu uchwały lub postanowienia stosownego organu o zatwierdzeniu badanego sprawozdania finansowego i podziale zysku czy pokryciu strat.

Zalety audytu sprawozdania finansowego – czy warto przeprowadzić audyt, gdy nie ma takiego obowiązku?

Audyty sprawozdań finansowych mają wiele zalet, dlatego dobrze jest wykonywać je także wtedy, gdy nie ma takiego obowiązku z ramienia prawa. Dzięki badaniu sprawozdania finansowego przez specjalistów w tym zakresie można upewnić się, że sytuacja finansowa danej firmy wygląda faktycznie tak, jak nam się wydaje lub przedstawiają to posiadane dokumenty księgowe. W przypadku nieprawidłowości dzięki przeprowadzonemu audytowi można też odpowiednio wcześnie zareagować i podjąć wszelkie działania zaradcze, zanim błędy te spowodują poważne skutki, kosztowne i nieprzyjemne w przypadku kontroli ze strony Urzędu Skarbowego.

Przeprowadzenie audytu finansowego nie tylko sprawozdań, ale także innych form dokumentowania sytuacji finansowej firmy pozwala ujawnić nieprawidłowości, które trudne są do zidentyfikowania za pomocą innych metod. Dzięki temu można wykryć błędy księgowe we wszelkich zapisach rachunkowych i zorientować się, czy obecna strategia finansowa firmy faktycznie jest najkorzystniejsza. Takie działanie umożliwia też wskazanie słabych punktów i obszarów, w których warto podjąć zmiany.

W rezultacie dzięki audytowi sprawozdania finansowego prowadzonej rachunkowości można wpłynąć na zwiększenie efektywności i wydajności pracy w danej firmie czy instytucji i wyeliminować ewentualne słabości. Tego typu badania, jak i wszelką pomoc w zakresie optymalizacji działań finansowych i księgowych oferuje nasze biuro księgowe z Krakowa. To gwarancja pomocy zarówno w niewielkich, jak i dużych firmach oraz indywidualne i kompleksowe podejście do każdej sprawy.

Polecane artykuły